Ιερά Μονή Παναγίας Τσαμπίκας
Ακολουθώντας τον ανατολικό δρόμο (εθνική οδό Ρόδου – Λίνδου), πριν φτάσετε στο χωριό Αρχάγγελος, και στο σημείο όπου μια… πινακίδα δείχνει αριστερά, προς «Παναγία Τσαμπίκα», ξεκινά ένας ασφαλτοστρωμένος δρόμος με πολλές στροφές, περίπου 1200 μέτρων, που καταλήγει σε ένα τετράγωνο.
Εκεί, από την κορυφή της απότομης πλαγιάς, ξεκινά ένα ελικοειδή μονοπάτι, που αποτελείται από 297 σκαλοπάτια. Περνώντας μέσα από ένα υπέροχο δάσος από κυπαρίσσια ανακατεμένο με λίγα πεύκα, που φυτρώνουν στο βραχώδες έδαφος, φτάνετε στην κορυφή όπου δεσπόζει η εκκλησία της «Παναγίας Τσαμπίκας» ή «Ψιλής», σε υψόμετρο 320 μέτρων.
Η πανοραμική θέα της γύρω περιοχής, μαζί με την ατμόσφαιρα του μοναστηριού, θα αποζημιώσουν τον επισκέπτη για τη μικρή σε μήκος αλλά αρκετά απότομη ανάβαση. Η κατάβαση γίνεται στην ίδια διαδρομή.
Δεν είναι γνωστό πότε ιδρύθηκε το παλιό μοναστήρι, ωστόσο γνωρίζουμε ότι ανακατασκευάστηκε το 1770 από έναν μοναχό. Ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι ο βωμός της θεάς Άρτεμης στεκόταν στον ίδιο χώρο κατά την αρχαιότητα, όπου γίνονταν θυσίες ζώων. Το μοναστήρι αυτό χτίστηκε σύμφωνα με τη δωδεκανησιακή αρχιτεκτονική, με κούφια κεραμίδια. Το δάπεδο του ναού, καθώς και η αυλή, είναι καλυμμένα με βότσαλα και κοχύλια. Ορισμένες εικόνες χρονολογούνται στον 19ο αιώνα, ενώ το τέμπλο είναι ακόμα παλαιότερο.
Το όνομα του μοναστηριού προέρχεται από τη λέξη τσάμπα, που σημαίνει σπίθα στην τοπική διάλεκτο. Μάλιστα, η παράδοση λέει ότι ένας ντόπιος βοσκός βρήκε μια εικόνα της Παναγίας στην κορυφή του γκρεμού, όπου αργότερα χτίστηκε το παλιό μοναστήρι, μετά από αγρυπνία.
Ο θρύλος λέει ότι οι γυναίκες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σύλληψη, πρέπει να σκαρφαλώνουν στο λόφο ξυπόλητες για να προσευχηθούν στην Παναγία για γονιμότητα και τις περισσότερες φορές η πίστη τους αποζημιώνεται και οι επιθυμίες τους εκπληρώνονται.
Η εικόνα της Παναγίας Τσαμπίκας θεωρείται θαυματουργή, ιδιαίτερα για τις άτεκνες γυναίκες, γι’ αυτό και πολλές γυναίκες προσφέρουν κούκλες στην εικόνα της Παναγίας.
Το μοναστήρι αυτό θεωρείται προστάτης του νησιού και μάλιστα για τους ντόπιους χρησιμοποιείται το όνομα «Τσαμπίκος» για τους άνδρες και «Τσαμπίκα» για τις γυναίκες.