Η Ρόδος είναι ένα νησί που τα έχει όλα! Ένα υπέροχο κλίμα, κρυστάλλινα νερά, μια ακτογραμμή από παραλίες, αρχαιολογικοί χώροι, μια περιφραγμένη Παλιά Πόλη με τον μοναδικό ορίζοντα που αφηγείται την ιστορία νησιού δεν είναι παρά μερικά από τα αξιοθέατά της. Από όλα τα ελληνικά νησιά είναι ίσως το πιο ευλογημένο από τους Θεούς, με την πλούσια μυθολογία και ιστορία του και από τη φύση του, με την εξαιρετική χλωρίδα και πανίδα του.

Λόγω των φυσικών και ανθρωπογενών θησαυρών του αυτό το νησί είναι η ναυαρχίδα του ελληνικού τουρισμού. Βρίσκεται στη μαζική τουριστική αγορά εδώ και πολύ καιρό και διαθέτει όλες τις υπηρεσίες και εγκαταστάσεις που απαιτούν οι τουρίστες στις μέρες μας.

Ωστόσο, αυτό που οι περισσότεροι επισκέπτες δεν αντιλαμβάνονται, είναι ότι η Ρόδος κρύβει τα καλύτερα μέρη της για τους πιο απαιτητικούς επισκέπτες της. Όσοι αποφασίζουν να απομακρυνθούν από το νησί κατά τη διάρκεια της τρέλας του καλοκαιριού, αφού περιπλανηθούν στην Παλιά Πόλη και στα πολυάριθμα μουσεία και τζαμιά, στα μεσαιωνικά τείχη και στις εκκλησίες, ανακαλύπτουν την πραγματική Ρόδο, ένα νησί με εντυπωσιακά αγριολούλουδα, μικροσκοπικές μοναδικές ορχιδέες, βότανα και πουλιά, που σπάνια συναντώνται στους ευρωπαϊκούς οικοτόπους. Παρά το κύμα καταστροφικών δασικών πυρκαγιών, το νησί εξακολουθεί να έχει εκτάσεις παρθένου πευκοδάσους, οι οποίες δεν αναφέρονται στους οδηγούς.
Το εσωτερικό του νησιού είναι ορεινό, αραιοκατοικημένο και καλυμμένο με δάση από πεύκα και κυπαρίσσια. Οι βράχοι του, ο ασβεστόλιθος και ο σχιστόλιθος σχηματίζουν τη ραχοκοκαλιά του βουνού στο κέντρο του νησιού. Ενώ οι ακτές του είναι βραχώδεις και σε ορισμένες περιοχές αμμώδεις, το νησί έχει καλλιεργήσιμες λωρίδες γης, όπου καλλιεργούνται εσπεριδοειδή, οινοποιήσιμα σταφύλια, λαχανικά, ελιές και άλλες καλλιέργειες.

Η Ρόδος έχει μεσογειακό κλίμα, ήπιους χειμώνες, ζεστά καλοκαίρια και κατά μέσο όρο 300 ηλιόλουστες ημέρες το χρόνο. Αυτό το κλίμα, μαζί με τα φυσικά χαρακτηριστικά της Ρόδου και τη θέση της παρέχουν μια ποικιλία πανίδας και χλωρίδας που κυμαίνεται από τα σπάνια και μοναδικά έως τα κοινά, ακόμη και απειλούμενα είδη.

Το νησί έχει έναν αυξανόμενο αριθμό άγριων ελαφιών, μια σπάνια ράτσα αλόγων («άλογα μινιατούρες»), τα προστατευόμενα ψάρια του γλυκού νερού «Γκιζάνι» και μια κοιλάδα με πεταλούδες. Κωνοφόρα, πλατάνια, βελανιδιές, θυμάρι, κάπαρη, κυκλάμινο και πολλά άλλα αγριολούλουδα είναι χαρακτηριστικά της χλωρίδας του.
Το ελάφι «Dama dama» είναι ένα είδος ελαφιού από την οικογένεια «Cervidae». Το ζώο αρχικά ζούσε στην Ευρασία, αν και έχει εντοπιστεί ότι ζει και σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως η Αυστραλία. Είναι ζώα βοσκής, τα οποία προτιμούν να ζουν σε μια περιοχή, αναμεμειγμένη με δασικές εκτάσεις και ανοιχτά λιβάδια. Προσπαθούν να μείνουν μαζί, σε ομάδες μέχρι 150 ελαφιών. Το ελάφι Dama-Dama είναι προστατευόμενο είδος, το οποίο θα βρείτε μόνο στο νησί της Ρόδου. Ζει σε δάσος με πεύκα και κυπαρίσσια, όπου μπορεί να βρει νερό για κατανάλωση όλο το χρόνο. Το αρσενικό ελάφι ονομάζεται ΄΄buck΄΄, το θηλυκό ελαφίνα ΄΄doe΄΄ και το νεαρό ελαφάκι ΄΄fawn΄΄ και ζουν περίπου 12 μέχρι 16 χρόνια. Γνωστό τοπικά ως Πλάτωνας, το Ελάφι (Dama Dama) είναι μικρότερο σε μέγεθος από άλλα ελάφια, έχει ύψος 1 μέτρο, έχει μήκος μεταξύ 1,6 και 1,9 μέτρων και ζυγίζει περίπου 40-80 κιλά. Μόνο τα αρσενικά ελάφια έχουν φαρδιά κέρατα σε σχήμα φτυαριού. Το τρίχωμα τους, που το καλοκαίρι είναι καφέ με λευκές κηλίδες, σκουραίνει κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η ουρά τους φτάνει τα 16-19 εκατοστά σε μήκος και έχει μαύρη άκρη. Υπάρχουν πολλοί θρύλοι για το πώς αυτό το ελάφι έγινε μέρος της πανίδας του νησιού, εκ των οποίων ο επικρατέστερος υποστηρίζει ότι βρίσκεται στη Ρόδο από τον 6ο αιώνα π.Χ. Τότε το νησί ονομάστηκε «Ελαφούσα», από τα πολλά ελάφια που ζούσαν εκεί. Ένας άλλος ενδιαφέρων μύθος αναφέρει, ότι τα ελάφια μεταφέρθηκαν στη Ρόδο από τους Σταυροφόρους κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, για να προστατεύσουν τα στρατόπεδά τους από τα φίδια. Αν και τα ελάφια δεν σκοτώνουν τα φίδια, τα κέρατά τους παράγουν μια δύσοσμη ουσία που κάνει τα φίδια να απομακρύνονται. Θεωρούμενο για πολλά χρόνια ως ένα από τα σύμβολα του νησιού, το Ροδιακό Ελάφι που κατοικεί στα δάση και αποτελεί μέρος των θρύλων του νησιού, είναι ένα από τα λίγα ευρωπαϊκά είδη ελαφιών που έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα. Στέκονται πάνω από κάθε κολόνα κοσμώντας την είσοδο του παλιού λιμανιού της πόλης,

Ένα άλλο σπάνιο είδος που εντοπίζεται στο νησί είναι το ψάρι του γλυκού νερού, γνωστό με την ονομασία «Gizani», ή τον επιστημονικό όρο «Ladigesocypris ghigii-Pisces Cyprinidae», που δόθηκε από τον Ιταλό καθηγητή Alessandro Ghigi, ο οποίος ανακάλυψε το «Gizani» στα νερά της Ρόδου το 1900. Είναι ένα μικροσκοπικό ψάρι με μέγιστο μήκος περίπου 10-12 εκ. και έχει τη φήμη ενός ανθεκτικού οργανισμού που μπορεί να αντιμετωπίσει απότομες κλιματικές αλλαγές, όπως για παράδειγμα πολύ χαμηλές θερμοκρασίες το χειμώνα ή πολύ υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Ζει για σχετικά μικρό χρονικό διάστημα περίπου 3 ετών και τρέφεται με μεγάλη ποικιλία τροφών. Το «Γκιζάνι» είναι είδος υπό εξαφάνιση, το οποίο προστατεύεται τόσο από την ελληνική όσο και από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Ο κύριος λόγος εξαφάνισης είναι η καλοκαιρινή ξηρασία και το λιγοστό νερό που απομένει στα ρέματα της Ρόδου τους καλοκαιρινούς μήνες. Έτσι, αν και έχει δυνατό οργανισμό, ο πληθυσμός του ψαριού μειώνεται ραγδαία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, παρόλο που αναπαράγεται τόσο την άνοιξη όσο και το καλοκαίρι. Το «Γκιζάνι» έχει εμφανιστεί σε αρκετές περιοχές της Ρόδου, ιδιαίτερα σε ρέματα και πηγές, όπως στον ποταμό Λουτάνη, τον ποταμό Γαδούρα, τα ρέματα του Ασκληπιού και της Ελεούσας, το ρέμα της Αργυρώς, το φράγμα της Απολακκιάς, τη λίμνη των Νάνων και τα ρέματα Χα, Μάκαρη στη Λάρδο, Κρεμαστή και Παραδείσι. Σήμερα ο πληθυσμός «Γκιζάνι» έχει εξαφανιστεί από τη λίμνη των Νάνων και την τεχνητή λίμνη της Απολακκιάς. Η φύση προίκισε το νησί φιλοξενώντας στα εσωτερικά του νερά ένα πανέμορφο, μοναδικό ψάρι, που αποτελεί πλέον είδος υπό εξαφάνιση. Ως κάτοικοι και λάτρεις αυτής της περιοχής οφείλουμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο για το ζήτημα και να προστατεύσουμε το «Γκιζάνι» της Ρόδου από τους κακόβουλους ανθρώπινους παράγοντες που απειλούν την ύπαρξή του.

Και φυσικά, τα αλογάκια μας! Τα πόνυ της Ρόδου είναι απόγονος αρχαίας ράτσας. Είναι μικρόσωμα, καθώς το ύψος τους δεν ξεπερνά τα 80-115 εκατοστά. Έχουν εξαιρετική σωματική διάπλαση, τέλειες αναλογίες, πλούσια χαίτη και πυκνή ουρά. Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά αυτού του μικρού αλόγου είναι παρόμοια με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά των μεγαλόσωμων φυλών αλόγων. Μαρτυρείται, ότι άλογα υπήρχαν στο νησί από τα αρχαία χρόνια. Η πλήρης καταγραφή τους έγινε από τους Ιταλούς κατά τη διάρκεια της ιταλικής κατοχής του νησιού. Μάλιστα, οι Ιταλοί κατασκεύασαν το στρατόπεδο του περίφημου «Cavallino» όπου ασχολούνταν με την εκτροφή αλόγων ράτσας Ρόδου, προκειμένου να στήσουν ιππικό για στρατιωτικούς σκοπούς. Προπολεμικά οργανώνονταν επιδείξεις αλόγων σε εκθεσιακό χώρο κοντά στο σημερινό καζίνο της πόλης της Ρόδου. Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων του Αρχαγγέλου Ρόδου, εξέτρεφαν περίπου 150 άλογα το 1950, ενώ σταδιακά η συμβολή τους στην αγροτική παραγωγή ελαχιστοποιήθηκε με αποτέλεσμα να μείνουν ελεύθερα στην ορεινή περιοχή. Λόγω των δυσμενών συνθηκών διαβίωσης και των διώξεων που υπέστησαν οι κτηνοτρόφοι της περιοχής, τα ζώα αυτά αποδεκατίστηκαν. Το 2000 μόνο ένα κοπάδι έξι αλόγων παρέμεινε στο βουνό.

Σήμερα το Άλογο προστατεύεται και ο πληθυσμός του έχει αυξηθεί ελαφρώς…

Τα παγώνια! Ένα θέαμα που πρέπει να δείτε κατά την επίσκεψή σας στη Ρόδο. Επισκεφτείτε το πάρκο Rodini, το παλαιότερο πάρκο στον κόσμο, που διακρίνεται για την πυκνή και ποικιλόμορφη βλάστησή του, τις γέφυρες, τις γεμάτες με νούφαρα λιμνούλες και τα υπέροχα μονοπάτια που συνθέτουν το ειδυλλιακό τοπίο, το οποίο συμπληρώνεται από σπάνια φυτά και έναν μικρό ζωολογικό κήπο, Τα παγώνια περιφέρονται ελεύθερα στην περιοχή και επιδεικνύουν το φτέρωμά τους στους επισκέπτες.
Ευγενικοί και πλήρως εξοικειωμένοι με την ανθρώπινη παρουσία στο πάρκο, θα χαρούν να πάρουν λίγο φαγητό από τα χέρια σας αν τους προσφέρετε. Απλώς φροντίστε να είστε γρήγοροι με τη λήψη των φωτογραφιών. Το ΄΄Peafowl΄΄ χρησιμοποιείται επίσης ως όνομα για τρία είδη πουλιών στους φασιανούς και τα συγγενικά τους είδη. Τόσο τα αρσενικά όσο και τα θηλυκά παγώνια αναφέρονται ως παγώνια. Τα παγώνια είναι γνωστά για τα διαπεραστικά τους καλέσματα και τα εντυπωσιακά φτερά τους. Η «ουρά» από κρυφά φτερά αποτελεί μέρος του τελετουργικού ερωτοτροπίας. Οι λειτουργίες του περίτεχνου ιριδίζοντος χρωματισμού των παγωνιών έχουν αποτελέσει αντικείμενο εκτενούς επιστημονικής συζήτησης. Ο Κάρολος Δαρβίνος θεωρούσε ότι χρησίμευαν για να προσελκύσουν τα θηλυκά, ενώ τα επιδεικτικά χαρακτηριστικά των αρσενικών είχαν εξελιχθεί από τη σεξουαλική επιλογή.

Στις πεταλούδες αρέσει η ησυχία! Η Κοιλάδα των Πεταλούδων είναι άλλο ένα ορόσημο του νησιού της Ρόδου. Ένα μοναδικό φυσικό καταφύγιο, το δέντρο «Ζητιά», που βρίσκεται σε λίγα σημεία της Μεσογείου, φιλοξενεί εκατομμύρια πεταλούδες, που κρέμονται ειρηνικά στα σκιερά υγρά μονοπάτια που δημιουργεί με το ρυάκι, το οποίο άλλοτε μετατρέπεται σε λίμνες και μικρούς καταρράκτες. Αυτά τα δέντρα εκκρίνουν ειδικές ουσίες, προσελκύοντας έτσι τις πεταλούδες και κάνοντας την κοιλάδα τόπο αναπαραγωγής τους. Τον Αύγουστο, χιλιάδες πεταλούδες του γένους Panaxia (είδος Quadripunctaria Poda) συρρέουν στην κοιλάδα για να αναπαραχθούν. Κατά την περίοδο των βροχών, ακόμα στο στάδιο της κάμπιας, παραμένουν στο μεσογειακό δάσος (κουμαριές, μυρτιές και βούρλα) τρέφονται με το φύλλωμα. Πλησιάζοντας στο τέλος της υγρής περιόδου και προς τα τέλη Μαΐου, ολοκληρώνεται το τελικό στάδιο της μεταμόρφωσης και η πεταλούδα, σε όλη της την τελειότητα και το μεγαλείο, κάνει το ντεμπούτο της. Κινούμενοι συνεχώς προς περιοχές με υψηλή υγρασία και ακολουθώντας τους «υδάτινους δρόμους» καθώς προχωρά η ξηρή περίοδος, φτάνουν τελικά στην κοιλάδα. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός της πεταλούδας Panaxia μειώνεται συνεχώς, λόγω πολλών παραγόντων, ένας από τους σημαντικότερους είναι η ενόχληση από τους επισκέπτες. Η πεταλούδα έχει ατροφικό πεπτικό σύστημα, που σημαίνει ότι δεν έχει στομάχι. Από τον Μάιο μέχρι την περίοδο ζευγαρώματος (για τα αρσενικά), και μέχρι την περίοδο της ωοτοκίας (για τα θηλυκά) δεν τρώνε. Επιβιώνουν από την ενέργεια που έχουν αποθηκευτεί από τις προηγούμενες ζωές τους ως κάμπιες. Η αναστάτωση των επισκεπτών αναγκάζει τις πεταλούδες να πετούν όλη μέρα καταναλώνοντας πολύτιμη ενέργεια. Οι επισκέπτες δεν πρέπει να στερούνται την απόλαυση της θέασης των πεταλούδων σε ηρεμία, αλλά απαγορεύεται να τις ενοχλούν με οποιονδήποτε τρόπο (χειροκρότημα, σφύριγμα κ.λπ.).

Αυτός ο πυκνός βιότοπος χλωρίδας και η μαγευτική φυσική ομορφιά του, σε συνδυασμό με τις δομές γεφυρών που συνυπάρχουν αρμονικά με το περιβάλλον, τα πλακόστρωτα μονοπάτια, τις λιμνούλες, τους μικρούς ανεξάντλητους καταρράκτες και τη γαλήνια ατμόσφαιρα, δημιουργούν μια μοναδική εμπειρία για τους επισκέπτες. Ο μόνος ήχος που ακούγεται εκεί είναι το κελάηδισμα των τζιτζικιών και ο ήχος του δροσερού νερού. Κατά την ώρα της επίσκεψης, οι πεταλούδες κοιμούνται στις σκιερές πλευρές των κορμών δέντρων ή γύρω από τις ρίζες τους. Το θέαμα της ίδιας της αποικίας είναι μαγικό, αλλά αν οι πεταλούδες είναι ξύπνιες σχηματίζουν ένα πολύ εντυπωσιακό σύννεφο, καθώς αποκαλύπτει το πορτοκαλί χρώμα των φτερών τους.

Ένα εξαιρετικό μέρος για οικογένειες με παιδιά που επιθυμούν να απολαύσουν τις ομορφιές της φύσης και να εξετάσουν τον κύκλο ζωής των πεταλούδων ως μέρος των καλοκαιρινών διακοπών τους.